WELKE EISEN STEL JE AAN EEN PREMIER?
De lijsttrekkers van de drie grootste partijen worden gezien als mogelijke kandidaten voor het premierschap. Ze zijn niet geselecteerd op hun kwaliteiten, die hen geschikt zouden maken voor het premierschap. Pieter Omtzigt wordt vooral bewonderd omdat hij samen met Renske Leijten van de SP het uitkeringsschandaal aan het licht heeft gebracht. Daardoor kwam Rutte IV ten val. Hij heeft daardoor ook een goed inzicht gekregen in de werkwijze van ambtenaren en de manier waarop aan hen leiding wordt gegeven. Daar was hij niet blij mee en daarom staat hij nu bekend als de grote voorstander van beter bestuur. Het is een van de eisen, die aan de opvolger van Mark Rutte zullen worden gesteld. Maar van een premier wordt veel meer gevraagd. Mevrouw Yesilgöz van de VVD is een zeer slimme meid en ze weet haar antwoorden ook op een begrijpelijke manier voor de luisteraars te geven. Ze weet waar ze over praat, denken de mensen, maar het duidt vooral op een goede voorbereiding door het campagneteam Maar ze pikt het goed op. Maar van een premier wordt wel meer gevraagd. We weten van haar ook, dat ze haar werk als minister goed gedaan heeft. Komen we bij Frans Timmermans, lijsttrekker van GroenLinks-PvdA. Hij heeft een zeer brede ervaring in verschillende niveaus van bestuur. Frans was Tweede Kamerlid voor de PvdA. Deze partij streed en strijdt vooral tegen de ongelijkheid in Nederland. Dat is iets heel anders als bij Mark Rutte, die ik vooral zie als zetbaas van de grote multinationals als Shell en Unilever. Zo’n iemand zie ik liever niet meer aan het hoofd van een Nederlands kabinet. Frans Timmermans was Minister van Buitenlandse Zaken voordat hij ook lid van het Europees Parlement werd en vervolgens de tweede man van de Europese Commissie met als bijzondere taak het klimaatbeleid in de EU flink op poten te zetten en de Europese Klimaatwet er bij het Europees Parlement doorheen te krijgen. Op klimaatgebied hoef je hem niets meer wijs te maken. Maar binnen de Europese Commissie was hij ook actief in de bestrijding van antidemocratische tendensen in Polen en Hongarije. Als premier zit je ook in de Europese Raad, bestaande uit de premiers van de lidstaten. Zij bepalen vooral het beleid van de EU en Europese wetten behoeven hun goedkeuring naast de goedkeuring door het Europees Parlement. Als elke minister krijgt ook de minister-president hulp van zijn ambtenaren, maar het is mooi als je niet helemaal blanco bent. Het mooie is ook nog, dat Frans Timmermans zes talen vloeiend spreekt. Dat is handig in zijn buitenlandse contacten. Hij zal vast wel zorgen voor een goede afstemming met de Minister van Buitenlandse Zaken en vaak ook samen met hem of haar optrekken.
Hij is ook voorzitter van de Ministerraad en moet leiding geven aan de Nederlandse regering. Hij moet ervoor zorgen, dat elke minister zich houdt aan de afspraken in het regeerakkoord. Hij onderhoudt namens de regering ook de contacten met de Koning. Hij onderhoudt ook de vele contacten met de Nederlandse samenleving. Er zijn een aantal kernproblemen in Nederland: Het warmer worden van het klimaat en de daarmee gepaard gaande zeespiegelrijzing; de ongelijkheid in inkomen, bezit, kennis en macht; het enorme tekort aan woningen; het personeelstekort in tal van sectoren en de daarmee gepaard gaande arbeidsmigratie. Te weinig wordt erop gewezen, dat dit personeelstekort samenhangt met het lage geboortecijfer. Het is te laag om elke generatie te vervangen en dus zijn er te weinig jonge mensen, die de ouderen, die met pensioen gaan kunnen vervangen. Ik merk, dat er jonge vrouwen zijn, die wegens de negatieve aspecten van onze samenleving terugschrikken voor het moederschap. Dat is een risicovolle ontwikkeling. Een Eerste Minister luistert naar de geluiden uit de samenleving en zorgt ervoor, dat het kabinet reageert.
Ik maak mij ernstig zorgen over de ontwikkelingen in onze samenleving. Als we de eerder genoemde problemen niet echt samen willen oplossen vrees ik het ergste voor de toekomst van mijn kleinkinderen.
17e Jaargang, Nr. 779.